dr hab. Artur Żywiołek, prof. UJD

dr hab. Artur Żywiołek, prof. UJD

Dyżur: pokój DE-409

e-mail: a.zywiolek@ujd.edu.pl

ORCID: 0000-0002-6904-5608

 

Biogram

Urodzony 1 września 1963 roku w Myszkowie. Maturę uzyskał w IX Liceum Ogólnokształcącym im. C. K. Norwida w Częstochowie. Ukończył również Państwową Szkołę Muzyczną I stopnia w Częstochowie w klasie fortepianu. Finalista Olimpiady Filozoficznej (wówczas Młodzieżowego Turnieju Wiedzy Filozoficznej) w 1981 roku, laureat Olimpiady Literatury i Języka Polskiego z IV lokatą w roku 1982. W okresie nauki w liceum i w szkole muzycznej pracował jako dziennikarz, publikując w „Gazecie Częstochowskiej" cykl artykułów o historii polskiego i europejskiego jazzu, a także recenzje i relacje z koncertów jazzowych. W latach 1982-1987 studiował filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim. Magisterium uzyskał w roku 1987 na podstawie pracy Pan Tadeusz. Próba inicjacji, napisanej pod kierunkiem prof. dr. hab. Stanisława Jaworskiego. W latach 1986-1987 studiował teologię w Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie (dziś: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II). Od 2002 roku jest pracownikiem Instytutu Literaturoznawstwa UJD. Od 2015 roku zatrudniony na stanowisku profesora uczelni.

Zainteresowania badawcze

Obszar zainteresowań czytelniczych i naukowo-badawczych obejmuje zagadnienia związane z ideą kresu (przesilenia) kultury europejskiej i polskiej. Przemiany europejskiej oraz polskiej kultury na przełomie dziewiętnastego i dwudziestego wieku łączą się ściśle z wyborem określonej tożsamości metodologicznej, którą stanowią niektóre nurty hermeneutyki oraz historia idei i komparatystyka.

Najważniejsze poszukiwania naukowe: morfologia założycielskich mitów zachodniej kultury, ze szczególnym uwzględnieniem narracji eksodycznych i topiki Wygnania; koncepcja literatury jako „miejsca" odsłaniania się prawdy-bycia; topika niewyrażalności; biografie intelektualne, a zwłaszcza nowoczesne i ponowoczesne przekształcenia antycznych wzorów proroka czy apostoła; zagadnienia romantycznego przesilenia kulturowego w dziedzinie literatury, filozofii i muzyki; dzieje takich pojęć jak: rewolucja, postęp, upadek, mesjanizm w kontekście przemian kultury polskiej i europejskiej, a  także zagadnienia relacji między muzyką a kulturą (literaturą i filozofią).

Wykształcenie

• 1987, mgr filologii polskiej, Uniwersytet Jagielloński
• 2001, dr nauk humanistycznych, Uniwersytet Opolski
• 2013, dr hab. nauk humanistycznych, Uniwersytet Śląski

Publikacje (wybór)

Monografie:

• Mesjański logos Europy. Mariana Zdziechowskiego i Stanisława Brzozowskiego dyskursy o kulturze Zachodu, Częstochowa 2012
• Tristitia moderna. Pasja mitu tristanowskiego w nowoczesnej literaturze, filozofii i muzyce, Kraków 2020
• [Współautorstwo z: J. Warońska, A. Regiewicz] Muzyka w czasach ponowoczesnych, Częstochowa 2013.
• [Współautorstwo z: G. Pietruszewska-Kobiela, B. Bodzioch-Bryła, A. Regiewicz] Polityczność mediów, Toruń 2015.

Książki pod redakcją:

• Antropologia - Hermeneutyka, red. A. Regiewicz, A. Żywiołek, Częstochowa: Wydawnictwo AJD 2014.
• Mesjańskie imaginaria Europy (i okolic), red. A. Janek, A. Regiewicz, A. Żywiołek, Częstochowa: Wydawnictwo AJD 2015.
• Szkiełko i oko. Humanistyka w dialogu z fizyką, red. A. Regiewicz, A. Żywiołek, Warszawa: DiG 2017.

Artykuły w czasopismach (wybór):

• Zdziechowski wśród filozofów. O religijnym doświadczeniu autora Widma przyszłości, „Ruch Filozoficzny" 2007, nr 3.
• Transcendentalia Zbigniewa Herberta. Przyczynek do portretu cynika, „Przegląd Filozoficzny - Nowa Seria", 2012, nr 2 (82), s. 515-532.
• Logos pedagogii, logos kultury.O edukacyjnym zwrocie (?) kulturowym, „Teksty Drugie" 2014, nr 2.
• W stronę „wyjścia z niedojrzałości", „Ruch Literacki" 2016, nr 1.
• Retoryka odkrycia naukowego w Głosie Pana Stanisława Lema. Pół wieku od pierwszego wydania powieści, „Pamiętnik Literacki" 2019, nr 1.
• Theoros Lem. Gry (w) teorii, „Studia Poetica" 2019, nr 7.
• Don Giovanni, sex’n’roll i echa kontrkultury. Krótka historia pożądania czytana wstecz, „Pamiętnik Teatralny: 2023, nr 2.
• Sei Solo. O samotności w sensie ścisłym. (Jerzy Pilch Żywego ducha), „Świat i Słowo 2023, nr 1.
• „Widzę poprzez śpiew”. Odgłosy mitów w powieści „Wniebogłos” Aleksandry Tarnowskiej, „Studia Filologiczne UJK”, 2023, tom 36.

Inne działania badawczo-dydaktyczne

• Członek Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza
• Członek katowickiego oddziału Komisji Historycznoliterackiej PAN