W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies.

dr hab. Barbara Szargot, prof. UJD

dr hab. Barbara Szargot, prof. UJD

Stanowisko: profesor nadzwyczajny

Pokój 414

e-mail: b.szargot@ujd.edu.pl

ORCID: 0000-0003-3539-581x

GoogleScholar: https://scholar.google.com/citations?user=OtURJysAAAAJ&hl=pl

USOS: https://usosweb.ujd.edu.pl/kontroler.php?_action=katalog2/osoby/pokazOsobe&os_id=20906


Biogram

Urodziłam się 23.08.1966 r. w Bytomiu (jako Barbara Honeiser, nazwisko zmieniłam po ślubie z Maciejem Szargotem 29.07 1989 r.).

Studia polonistyczne na Uniwersytecie Śląskim ukończyłam w roku  1993. Pracę magisterską poświęconą powieści Marii Rodziewiczówny Między ustami a brzegiem pucharu napisałam pod kierunkiem prof. dr. hab. Krzysztofa Kłosińskiego. Od 1993 r. byłam słuchaczką Dziennego Studium Doktoranckiego przy Wydziale Filologicznym w Katowicach. Pod kierunkiem prof. Krzysztofa Kłosińskiego napisałam pracę doktorską pt. „Amor sacer, amor profanus. Wątki miłosne w powieściach Marii Rodziewiczówny”, którą obroniłam w 1999 r. Habilitowałam się w UKEN w roku 2014 (habilitacja na podstawie całości dorobku ze szczególnym uwzględnieniem książki: Wiek klęski. Studia o „Rodzinie Połanieckich” Henryka Sienkiewicza (Piotrków Trybunalski 2013).


Zainteresowania badawcze

Kierunki moich poszukiwań badawczych ukształtowały się już w czasie studiów (magisterskich i doktoranckich) w Uniwersytecie Śląskim. Moje zainteresowania badawcze koncentrują się wokół następujących obszarów: historii literatury (zwłaszcza prozy) XIX i XX wieku, libretto logii, edytorstwa, epistolografii. W pracy szukam sensów zaszyfrowanych w dziełach literackich. Dlatego wykorzystuję nie tylko metodologie używane zwykle w literaturoznawstwie, ale sięgam też po antropologię kultury czy językoznawstwo (mam na myśli częstą w moim dorobku refleksję na temat warstwy onomastycznej). Ten dialog między dyskursem teoretycznoliterackim, kulturoznawczym i językoznawczym umożliwia tworzenie nowatorskich interpretacji dzieł, jak również pozwala na rewizje i korekty dotychczasowego stanu badań.


Wykształcenie

  • magister: Uniwersytet Śląski, Wydział Filologiczny, Instytut Filologii Polskiej, polonistyka –literaturoznawstwo, 1993, tytuł rozprawy magisterskiej: Awers i rewers. Dwie interpretacje „Między ustami a brzegiem pucharu” Marii Rodziewiczówny. Promotor: prof. dr hab. Krzysztof Kłosiński.
  • doktor: Uniwersytet Śląski, Wydział Filologiczny, Instytut Filologii Polskiej, polonistyka –literaturoznawstwo, 1999 r.; tytuł rozprawy doktorskiej: Amor sacer, Amor profanus. Wątki miłosne w powieściach Marii Rodziewiczówny. Promotor: prof. dr hab. Krzysztof Kłosiński; recenzenci: prof. dr hab. Ireneusz Opacki (UŚ), dr hab. Zbigniew Przybyła (UJD).
  • doktor habilitowany: Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie, Wydział Filologiczny, Instytut Filologii Polskiej, polonistyka – literaturoznawstwo, 2014 r. Habilitacja na podstawie całości dorobku ze szczególnym uwzględnieniem książki: Wiek klęski. Studia o „Rodzinie Połanieckich” Henryka Sienkiewicza (Piotrków Trybunalski 2013). Recenzenci: prof. dr hab. Ewa Owczarz (UMK), prof. dr hab. Tadeusz Budrewicz (UP), dr hab. Urszula Kowalczuk (UW).

Publikacje (wybór)

4 publikacje zwarte autorskie:

  • Amor sacer, amor profanus. Wątki miłosne w powieściach Marii Rodziewiczówny. Piotrków Trybunalski 2009. [rec. wyd. dr hab. prof. UŚ Z. Mokranowska; Piotrkowskie Wydawnictwo Naukowe];
  • Pozytywista i prawda. Wokół „Tragikomedii prawdy” Aleksandra Świętochowskiego, Katowice 2005. [rec. wyd. prof. dr hab. G. Borkowska; publikacja w ramach cyklu Spotkania z literaturą wydawanego przez PAN – oddział w Katowicach];
  • Wiek klęski. Studia o „Rodzinie Połanieckich” Henryka Sienkiewicza, Piotrków Trybunalski 2013 [rec. wydawnicza prof. dr hab. Ewa Owczarz, Piotrkowskie Wydawnictwo Naukowe];
  • Io danzo l’ amore. Studia o włoskich librettach operowych będących scenicznymi adaptacjami dzieł Henryka Sienkiewicza, Kraków 2018 [rec. wydawnicza prof. dr hab. Ewa Owczarz, wydawnictwo Collegium Columbinum]

Jedna publikacja zwarta współautorska: 

Jeżycjada a sprawa polska. O powieściach Małgorzaty Musierowicz (wspólnie z M. Szargotem), Katowice 2011. [rec. wyd. prof. dr hab. J. Papuzińska, Wydawnictwo Śląsk].

4 edycje:

  • I Kraszewski, John of Dycalp [P. Jankowski], Powieść składana; Jack Mac Tretful [Józef Aleksander Miniszewski], J. Z. Sójkowski [J. B. Dziekoński], Powieść zlepiana, wstęp i opracowanie wspólnie z M. Szargotem, Katowice 2004. [rec. wyd. prof. dr hab. Andrzej Fabianowski, Wydawnictwo UŚ];
  • Maria z Szetkiewiczów Sienkiewiczowa, Listy, wstęp i opracowanie B. Szargot, Piotrków Trybunalski 2012. [rec. wyd. prof. dr hab. Mirosław Strzyżewski, Piotrkowskie Wydawnictwo Naukowe];
  • Kazimierz Szetkiewicz, Listy z zesłania, Toruń 2018 [rec. wydawnicza dr hab. Mirosław Strzyżewski, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika);
  • Maria z Szetkiewiczów Sienkiewiczowa, Listy, wydanie drugie, poprawione i uzupełnione, Warszawa 2018 [rec. wydawnicza prof. dr hab. Tadeusz Bujnicki, Wydawnictwo IBL PAN].

 

70 artykułów naukowych, podaję te, które zostały opublikowane po uzyskaniu stopnia doktora habilitowanego:

  1. Romantyczne heroiny średniowiecznego romansu W: Kraszewski i wiek XIX, pod re. J. Ławskiego, t. 2, Białystok 2014.
  2. Nowe spojrzenie na Sienkiewicza w „Listach” Marii z Szetkiewiczów Sienkiewiczowej w: Henryk Sienkiewicz w szkole, bibliotece i muzeum red. T. Bujnickiego i J. Majchrzyk, Warszawa 2015.
  3. [wspólnie z M. Szargotem] „Wierna rzeka” jako powieść, klechda i klechda domowa, W: Stefan Żeromski. Kim był? Kim jest?, red. J. Miklaszewska-Falkiewicz, Kielce 2015, s. 271-278.
  4. Ogniem, mieczem i wodą. Motyw wody w „Ogniem i mieczem” Henryka Sienkiewicza „Irydion” II (2016), s. 185-193.
  5. Sienkiewicz (?) w dyskursie społeczno-politycznym na początku XXI wieku w: Sienkiewicz polityczny. Sienkiewicz ideologiczny, pod red. M. Glogera i R. Koziołka, Warszawa 2016.
  6. Wymyślona Janczewska „Annales Uniwersitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica IV” (2016), s. 51-65.
  7. Portrety bohaterów malowane światłem w powieściach Henryka Sienkiewicza w: Ut pictura poesis. Wokół korespondencji sztuk, pod red. P. Rosińskiego i Z. Trzaskowskiego, Kielce 2015 (w rzeczywistości 2017).
  8. Wanda i Kazimierz Szetkiewiczowie w listach Henryka Sienkiewicza w: Tropy biograficzne. Bieg życia w narracjach literackich i kulturowych, red. J. Knap, M. Roszczynialska, K. Wądolny-Tatar, Kraków 2017, s. 41-51.
  9. Jedna za wszystkie. Wszystkie w jednej (O Anusi Borzobohatej-Krasieńskiej) „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Zeszyty Historyczne” t. XVI, s. 235-248. [lista B, 3 p.]
  10. Oh! Quante lacrime…O libretcie opery Dal „Quo vadis w: Henryk Sienkiewicz i chrześcijaństwo. Idee – Obrazy – Konteksty, red. A. Janicka i Ł. Zabielski, Białystok 2017.
  11. Tajemnica nekrologów Marii z Szetkiewiczów Sienkiewiczowej w: Dialog z tradycją, t. VI, Dawna i współczesna kultura funeralna, pod red. I. Steczko i R. Dźwigoł, Kraków 2018, s. 453-467, ISBN 978-83-7624-110-4, wydawnictwo Collegium Columbinum
  12. Od spiskowania do pracy organicznej.O Pamiętniku częstochowianina – powstańca styczniowego Jana Szuberta w: Częstochowa nasze miasto. Wydarzenia, wspomnienia, ludzie. Księga jubileuszowa z okazji 60-lecia działalności Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza Oddział w Częstochowie, pod red. A. Czajkowskiej, J. Warońskiej, E. Wróbel, Częstochowa 2018, s. 124-138, ISBN 978-83-60128-59-6wydawca Muzeum Częstochowskie, język polski.
  13. Pieniężne kłopoty polskiego szlachcica w czasie powstania styczniowego i po nim na przykładzie Listów z zesłania Kazimierza Szetkiewicza "Irydion”. Literatura - Teatr - Kultura" 2018, nr 2; ISSN 2391-8608
  14. Sentymentalny Profesor. Ślady lektury w listach przyrodnika „Rocznik Komparatystyczny” 2018, ISSN: 2081-8718, s. 253-266.
  15. Zagłoba w Tatarzyna obrócony. O dramacie Henryka Sienkiewicza „Zagłoba swatem” w: Dramaty zapomniane – nieoczytane- pominięte. (Re)interpretacje, Warszawa 2018, s. 115-125. ISBN 987-83-65667-76-2
  16. Guwerner na wsi musi się kochać”. Autokreacja artysty w listach Henryka Sienkiewiczado Konrada Dobrskiego W: Umělec v provincii / Artysta na prowincji, red. J. Jung, B. Małczyński, E. Mika, Ostrava 2019, s. 48-55. ISBN 978-80-7599-130-0
  17. Tmou za láskou. Renarracja Quo vadis w czeskim musicalu. „Tematy i konteksty” nr 9, 2019, s. 599-609 [20 pkt] ISSN 2299-8365
  18. Emancypacyjne przygody Marii z Szetkiewiczów Sienkiewiczowej w: Przemiany dyskursu emancypacyjnego kobiet. Seria II, Perspektywa polska, redakcja naukowa Anna Janicka, Corinne Fournier Kiss, Barbara Olech ; wstęp i układ tomu Anna Janicka, Białystok 2020, s. 277-287. [20 pkt] ISBN 978-83-65696-42-7
  19. Debiut ostatniego romantyka. O „Na marne” Henryka Sienkiewicza w: Debiuty Mickiewicza, debiuty romantyków. Studia. W 200 rocznicę debiutu wieszcza 1818-2018. Pod red. J. Ławski, Ł. Zabielski, Kraków 2021, s. 494-504, ISBN 978-83-7676-327-9
  20. Rodowa czy litewska? Mentalność Szetkiewiczóe na podstawie listów Kazimierza Szetkiewicza i Marii Szetkiewiczowej w: Rodzina Miłoszów i inne rody pogranicza polsko-litewskiego. Pod red. A. Baranow, J. Ławski, A. Romanik, Białystok-Vilnius 2022, s. 295-303, ISBN ISBN 978-83-65698-96-0
  21. Sienkiewicz a duchowieństwo (prowincjonalne). Prolegomena w: Lekarz i duchowny na prowincji. Lekař a duchowni na provincii, pod red. A. Czernicka-Haberko, B. Szargot, N. Morawiec, J. Spyra, Częstochowa 2022, s. 343-354, ISBN 978-83-66536-64-7
  22. Aleksander Krawczuk czyta literaturę „Prace Polonistyczne” 2022, s. 155-156, ISSN: 0079-4791
  23. „Czy Juno we własnej osobie, czy inne jakoweś bóstwo”, czyli o ukraińskich bohaterkach dzieł Henryka Sienkiewicza  „Bibliotekarz Podlaski” 2022, s. 157-169. ISSN: 1640-7806.
  24. O aluzji biblijnej w Faraonie Bolesława Prusa „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Historicolitteraria” Folia 373 (2003) ISSN 2081-1853, s. 57-71.
  25. Wokół edycji typu „romantycy dzieciom [wspólnie z Maciejem Szargotem] „Tematy i Konteksty” 2023, ISSN 2299-8365, eISSN 2719-8561, 282-292.
  26. […] a oto ginie marnie, pamięci nawet po sobie nie zostawując, na jaką zasłużył. Powieściowe spojrzenie Kraszewskiego na postać Zygmunta Augustaw: Zygmunt August i jego epoka w kulturze polskiej po 1572 roku, red. Naukowa Radosław Rusnak, Warszawa 2023, ISBN 978-83-235-6317-4, s. 154-172.

Wzięłam czynny udział w 69 konferencjach naukowych.


Inne działania badawczo-dydaktyczne

  • Jestem opiekunką naukową mgr Anny Lauks – studentki 2 roku w Szkole Doktorskiej UJD
  • Jestem członkiem z wyboru (wchodzę w skład Sądu Koleżeńskiego) w Towarzystwie Literackim im. Adama Mickiewicza




Data dodania: 10 lutego 2025