prof. dr hab. Adam Regiewicz

prof. zw. dr hab. Adam Regiewicz

Stanowisko: Dyrektor Instytutu Literaturoznawstwa

Dyżur - pokój 406

e-mail: a.regiewicz@ujd.edu.pl

ORCID 0000-0003-1367-7697

GoogleScholar

https://scholar.google.pl/citations?hl=pl&view_op=list_works&gmla=AL3_zijR3cebAcUbcZNJ74gxZstqosge0WZL4tEDWRHGEhfZhyE89BbH0XbFMM5FQ0EoMg_0gACI6uXcV-trJaUgK7axepVU&user=B-ZqwiYAAAAJ

Biogram

Ur. w 1972 r. w Zabrzu. W latach 1996-2011 nauczyciel II LO w Zabrzu, w tym od 2006 jako wicedyrektor placówki. Od 2003 do 2008 był wykładowcą w WSD O.O. Kapucynów w Krakowie Od 2010 r. pracownik Uniwersytetu Jana Długosza (wcześniej Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie). Pełnił funkcję Prodziekana ds studenckich. Od 2012 przewodził Instytutowi Filologii Polskiej. Po zmianie struktury uczelni w  2019 r. został powołany na Dyrektora Instytutu Literaturoznawstwa. W 2018 r. został powołany na stanowisko Dyrektora Programowego Wydawnictwa UJD.

Zainteresowania badawcze

Naukowo zajmuje się badaniem zjawisk na pograniczu literaturoznawstwa i komparatystyki kulturowej. Pierwszą przestrzenią badawczą jest mediewalizm, oparty na znajomości kultury średniowiecza w odniesieniu do czasów współczesnych, szczególnie popkultury. Druga przestrzeń badawcza związana jest z antropologią i kulturą współczesną badanymi w perspektywie chrześcijaństwa jako paradygmatu kulturowego Europy i jego kryzysu w dobie sekularyzmu. Podejmuje kwestie związane z kerygmatycznością przekazów kulturowych (filmu, przekazów medialnych, reklamy) w ramach szeroko pojętych badań postsekularnych. Trzeci obszar badawczy wiąże się z językiem współczesnej kultury, która operuje kodem audiowizualnym. W tej perspektywie mieszczą się zainteresowania filmem, relacją literatury i filmu, a także muzycznością  kulturowym badaniem odgłosów, poprzez które można czytać rzeczywistość obyczajowo-społeczną.

Ponadto zajmuje się:

• antropologią i kulturą współczesną;
• literaturą popularną (szczególnie kryminałem);
• filmem i mediami audiowizualnymi, nowymi mediami;
• antropologią i socjologią mediów oraz audiowizualności;
• edukacją wobec zmiany paradygmatu audiowizualnego;
• audioantropologią i sound studies w badaniach nad literaturą.

Wykształcenie

• magisterium: 1996, Uniwersytet Śląski, mgr filologii polskiej
• doktorat: 2000, Uniwersytet Śląski, literaturoznawstwo
• habilitacja: 2010, Uniwersytet Śląski, literaturoznawstwo (spec. literatura i kultura średniowiecza)
• profesura: 2018, Prezydent RP, w dziadzienia nauk humanistycznych

Publikacje (wybór od 2010)

Monografie

• [wsp. Dariusz Rott], Filolog na pięciolinii, Częstochowa: Wydawnictwo UJD 2024.
• Rozbieranie Madonny. Ponowoczesna proza polska wobec pobożności maryjnej, Kraków: Instytut Literatury 2023.
• Słownik odgłosów somatycznych, Gdańsk: słowo/obraz.terytoria 2022.
• [wsp. Maciej Szargot] „Tu jest taka tradycja, ja to wszystko dziedziczę....” Tradycje literackie i kulturowe w tekstach polskiej sceny muzycznej XX i XXI w., Częstochowa: Wydawnictwo UJD 2021.
• Głośne pióra. Obecność muzyki popularnej w polskiej literaturze najnowszej, Wydawnictwo UJD, Częstochowa 2020
• Średniowieczność w literaturze i kulturze popularnej, Warszawa: DiG 2019.
• Szkice o pożytkach z retoryczności teorii literatury i o niepokojach z nią związanych, Kraków: Universitas 2018.
• Pomiędzy zbrodniami. Komparatystyka na tropie kryminału, Gdańsk: Katedra 2017.
• Kerygmatyczne figury interpretacji, Kraków: Universitas 2016.
• Poza horyzontem. Eseje o sztuce czytania (Ćwiczenia z poszukiwania sensu), Kraków: Universitas 2015.
• Mediewalizm wobec zjawisk audiowizualnych i nowych mediów, Warszawa: DiG 2014.
• Kino a kultura w świetle antropologii współczesnej. Próba interpretacji kerygmatycznej, Lublin: Norbertinum 2011.
• [współautorstwo J.Warońska] Widowiskowość i audiowizualność w dobie ponowoczesności, Częstochowa: Wydawnictwo AJD 2012.
• [współautorstwo J. Warońska, A. Żywiołek] Muzyka w czasach ponowoczesnych, Częstochowa: Wydawnictwo AJD 2013.
• [współautorstwo G. Pietruszewska – Kobiela, B. Bodzioch-Bryła], Literatura-nowe media. Homo irretitus w kulturze literackiej XX i XXI wieku, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek 2015.
• [współautorstwo G. Pietruszewska-Kobiela, G. Stachyra, A. Żywiołek] Polityczność mediów, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek 2015.
• [współautorstwo Kasprzak, P. Kołodziej, Z.A. Kłakówna, J. Waligóra], Edukacja w czasach cyfrowej zarazy, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek 2016.
• [współautorstwo: G. Pietruszewska-Kobiela, Ł. Sasuła] Religijność nowych mediów, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek 2017.

 

Prace pod redakcją:

• Opera – Pop – Culture, red. A. Regiewicz, K. Lisiecka, Częstochowa 2023.
• Czytanie językami. Praktyki interpretacyjne dla nauczycieli i studentów, red. A. Regiewicz, Kraków: Instytut Literatury 2022.
• Kryminał. Ćwiczenia z komparatystyki kulturowej, red. A. Regiewicz, Gdańsk 2018.
• Szkiełko i oko. Humanistyka w dialogu z fizyką, A. Regiewicz, A. Żywiołek, Warszawa: DiG 2017.
• Kulturowa historia odgłosów, red. A. Regiewicz, T.1: A. Odrzywolska-Kidawa, G. Pietruszewska-Kobiela, Od Reja do futurystów, Częstochowa: Wydawnictwo AJD
• Mesjańskie imaginaria Europy (i okolic), red. A. Janek, A. Regiewicz, A. Żywiołek, Częstochowa: Wydawnictwo AJD 2015, ss. 398.
• Od-głosy jedzenia, red. A. Regiewicz, G. Pietruszewska-Kobiela, Częstochowa: Wydawnictwo AJD 2015, ss. 274;
• Antropologia – Hermeneutyka, red. A. Regiewicz, A. Żywiołek, Częstochowa: Wydawnictwo AJD 2014.

Artykuły w czasopismach

• Modlitwa jako forma bluesowej wypowiedzi lirycznej, Studia de Cultura 16(1) 2024, s. 57-68.
• Medievalism as an example of reception studies, “Transfer” 2024, nr 2.
• „Opera mleczana”: między teatralnym komiksem a musicalem, „Pamiętnik Teatralny” 2023, nr 2 (72), s. 85-102.
• Audioantropologia odgłosu wobec somatopoetyki, “Pamiętnik Literacki” 2023, nr 1, s. 149-162.
• Barokowe koncepty w najnowszej prozie polskiej, „Świat i Słowo” 2023, nr 1, s. 223-238.
• Prze-pisywanie. „Dziennik hipopotama” Krzysztofa Vargi jako strategia lektury, „Litteraria Copernicana” 2022, nr 1 (41), s. 77-86.
• Retoryczność teorii wobec praktyk literatury w dobie audiowizualności starych i nowych mediów, Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis „Studia Poetica” 10, s.165-179.
• Teoria pod wpływem … Wpływ dopaminy na dyskurs literaturoznawczy, „Litteraria Copernicana” 2022, nr 2 (45), s.11-22.
• Mesjańska perspektywa opowiadań Irit Amiel, „Narracje o Zagładzie” 2021, nr 1 (7), s. 136-154.
• Audiowizualność literatury. Próba konceptualizacji, „Teksty Drugie” 2021, nr 2, s. 281-300.
• Zasada tranzytywności w edukacji humanistycznej. Popkultura i kanon, „Podstawy Edukacji” nr 13, s. 13–25.
• Od ramy powieści do powieści ramy, „Philosophical discourses” III: The frame problem. Problem ramy (odniesienia) w filozofii i w kulturze (2), 2021, s. 11-20.
• Odkrywanie cielesnego Boga. Refiguracje postaci Chrystusa w literaturze współczesnej, „Rocznik Komparatystyczny” 2021, nr 12, s. 275-291.
• Audiowizualność literatury. Między literaturą środka a elitaryzmem, „Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcza”, 2021, nr 10, s. 11-31
• „Nie złamie trzciny nadłamanej…”. Nowy wymiar świętości w kinie i filmie telewizyjnym na Wyspach, „Kwartalnik Filmowy” 2019, nr 40, s. 133-151.
• Kosmos teorii. Wprowadzenie do konceptu, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis, Folia 239, „Studia Poetica” 7 (2019), s. 16-25, ISSN 2353-4583,
• Kerygmat w mieście "Collectanea Theologica" 2019 nr 3 (89), s. 137-159.
• Głośne pióra. Związki literatury pokolenia „bruLionu" z muzyką popularną, IT rassegna italiana di argomenti polacchi, nr 9, 2018, s. 67-83,
• Muzyka jako przestrzeń dyskursu imagologicznego. Mickiewcz – Stasiuk – Haydamaky, „Філологічний часопис” 2018, nr 2 (12), s. 110-118.
• Sentymentalizm a kultura repetycji. Rola nawiązań muzycznych w polskiej literaturze najnowszej, „Rocznik Komparatystyczny” 2018 nr 9, s. 267-288.
• Miłosz i Eliasz, „Pamiętnik Literacki” 2018, z. 3, s. 93-106.
• Czy czytanie może być protestanckie?, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” 2018, nr 3, (322), s. 162-167.
• Audioantropologia odgłosów, „Przegląd Kulturoznawczy” 2017 nr 1 (31), s. 106-125.
• Polskie kino kerygmatyczne? Próba zdefiniowania gatunku filmowego, „Media - Kultura - Komunikacja Społeczna” 2017, nr 2, s. 57-67.
• Czy potrzebna jest retoryczna teoria literatury?, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis”, Folia 239, „Studia Poetica” 5 (2017).
• Akademickie dyskursy śląskoznawcze. Kilka uwag na marginesie refleksji imagologicznej, „Bibliotekarz Podlaski”, 2017, nr 3 (36), s. 123-141.
• Piersi w świętości, „Teksty i konteksty” 2017 nr 7 (12), s. 426-437.
• [współautorstwo Z.A. Kłakówna] Nowe media i edukacja szkolna – wprowadzenie do projektu, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja” 2016 nr 1, s. 155-170.
• Noli me tangere…. O potrzebie dotykania sensu. Krytyka somatyczna wobec kerygmatycznej interpretacji tekstu, „Teksty Drugie” 2015 nr 6, s. 326-347.
• O niemożliwości literatury lokalnej. Przypadek narracji audiowizualnych. „Rocznik Komparatystyczny” nr 6 (2015), s. 291-312.
• Polskie serwisy filmowe „dla dorosłych” w sieci. Kilka uwag o sposobach odbioru tekstów  pornograficznych w nowych mediach, „Kultura popularna” 2015 nr 3.
• Komparatystyka jako sposób badania nowych mediów, „Teksty Drugie” 2014 nr 2, s. 49-70;

 

Rozdziały w monografiach wieloautorskich

• Die Körperlichkeit Marias. Fragmente eines somatischen Religionsdiskurses in der neuesten polnischen Literatur, w: ed. A. Majkiewicz, M. Wimer, Harassovitz, Wiesbaden 2024, s. 167-186.
• Medieval Figures of “Reversal” in the Texts of Polish Alternative Music , in: Medievalism and Slavic Popular Culture, ed. A. Czarnowus, L. Ryan, Leeds and Kalamazoo: Arc Humanities Press, 2025.
• Odgłosy od głosu – między biologią a muzyką. Na marginesie Słownika odgłosów somatycznych, w: Dźwięk – głos – literatura. Przestrzenie intermedialności, red. A. Hejmej, K. Kucia-Kuśmierska, K. Ciemiera, Kraków 2024, s. 225-240.
• Współczesne tendencje badawcze w teorii literatury i ich odbicie w najnowszej literaturze, w: Słowniki Społeczne, Humanistyka współczesna, red. B. Bodzioch-Bryła, Kraków 2023, s. 195-212.
• Die Geräusche des materiell-körperlichen Abgrunds in der polnischen Prosa nach 1989, w: Gegenwartsliteratur in Mitteleuropa. Kulturwissenschaftliche und komparatistische Studien, red. A. Majkiewicz, A. Mirecka, Harrassowitz Verlag, Wiesbaden 2021, s. 179-198.
• „Bogurodzica” na współczesnej polskiej scenie muzycznej. Kilka słów o recepcji, w: Staropolskie teksty i konteksty. T. 8. Tom jubileuszowy poświęcony pracy twórczej i organizacyjnej Profesora Jana Malickiego w siedemdziesiątą rocznicę Jego urodzin, Red. T. Banaś-Korniak, B. Stuchlik-Surowiak, D. Rott, J. Kwosek. Katowice 2018, s. 159-176.
• Polityczność średniowieczności. Dante –Villon – Chaucer, czyli dyskurs władzy w literaturze popularnej, w: Oblicza mediewalizmu II. Od recepcji antyku do recepcji średniowiecza, red. A. Dąbrówka, M. Michalski, G. Trościński, Rzeszów 2018, s. 235—253.
• Władysława Sebyły rozpoznawanie swego czasu. Ujęcie kerygmatyczne, w: Władysław Sebyła. Lektury, J. Kisiel, E. Wróbel, Katowice: wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2017, s. 265-276.
• Cywilizacja strachu czyli Nowe Średniowiecze, w: Anatomia strachu, red. B. Bodzioch-Bryła, L. Dorak-Wojakowska, Kraków: wydawnictwo Ignatianum 2017, s. 467-484.
• Klasztor w familoku. O przestrzeni kerygmatu w „drodze” na przykładzie kapucyńskich klasztorów itinerantów w Katowicach i Częstochowie, w: Przestrzeń klasztoru przestrzeń kultury. Piśmiennictwo, ksiązka, edukacja, red. J. Pietrzak-Thebault, Ł. Cybulski, Warszawa: wydawnictwo UKSW 2017, s. 181-204.
• Filolog w słuchawkach, czyli jak literaturoznawca słucha tekstu, w: Sposoby słuchania, M. Olejniczak, T. Misiak, Konin: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Koninie, 2017, s. 47-64.
• Polityczność zbrodni? Hermeneutyczna teoria śladu w kryminałach, w: Kryminał. Okna na świat, M. Ruszczyńska, D. Kulczycka, W. Brylla, E. Gazdecka, Scripta Humana t.9, Zielona Góra: Wydawnictwo Uniwersytetu Zielonogórskiego 2017, s. 51-66.
• Testowanie lęku. „Black mirror”, seria 3, odc.1, w: Czarne lustro. Od wizji mediów do technologii przyszłości, Kraków: Wydawnictwo Naukowe UP JPII 2017, s. 157-170.
• O niemożliwości literatury lokalnej. Przypadek narracji audiowizualnych, w: Narodowe, regionalne, kontynentalne, światowe – literatury i dyskursy o literaturach, red. M. Skwara, Kraków: Universitas 2017 s. 225-244.
• Hagiografia, w: Ilustrowany słownik terminów literackich. Historia, anegdota, etymologia, red. Z. Kadłubek, B. Mytych-Forajter, A. Nawarecki, Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2017, s. 202-206.
• Co słychać u Długosza? Audioantroplogiczne badanie odgłosów „Roczników” Jana Długosza, w: Odczytywanie Długosza, red. K. Janus, B. Łukarska, E. Hak, Częstochowa: wydawnictwo AJD, 2016, s. 109-117.
• Słowo wcielone w Obraz. O podstawowych kwestiach kerygmatycznej interpretacji dzieła filmowego, w: Więcej niż obraz, t. 1, red. E. Wilk, A. Nacher, M. Zdrodowska, E. Twardoch, M. Gulik, Gdańsk 2015, s. 889-914.

 

Inne działania badawczo-dydaktyczne

Działa w kilku towarzystwach naukowych (m.in. Polskim Stowarzyszeniu Komparatystyki Literackiej, Towarzystwie Literackim im. Adama Mickiewcza), jest członkiem rad czasopism naukowych oraz recenzentem. W 2018 r. wszedł w skład Jury Ekumenicznego Warszawskiego Festiwalu Filmowego.

Działa też w środowisku nauczycielskim, dla którego przygotowuje popularne propozycje dydaktyczne czy to w postaci wykładów, warsztatów, czy też w formie scenariuszy lekcyjnych publikowanych w Wydawnictwie Literackim czy GWO (Gdańskim Wydawnictwie Oświatowym). Jest współautorem podręczników do liceum wydanych przez GWO (Sztuka wyrazu) oraz propozycji rozwiązań metodycznych jak wydana ostatnio gra performatywno-edukacyjna Sąd nad bohaterem. W swoich propozycjach od lat poszukuje sposobu na budowanie mostów pomiędzy kulturą wysoką, literacką, a popularną w postaci korespondencji literatury i filmu oraz muzyki (Dialog filmu z literaturą; Dialog muzyki z literaturą Gdańsk: GWO). W tym duchu pod koniec 2021 roku ukazały się scenariusze lekcyjne Czytanie Dwudziestolecia w szkole (Kraków: WIR), prezentujące współczesne popkulturowe nawiązania (komiksowe, muzyczne, filmowe) do literatury Dwudziestolecia oraz Ciało i literatura, wykorzystujący wiedzę antropologiczną do lektury tekstów szkolnych.

W 2017 zadebiutował jako autor powieści kryminalnej Kamienica przy Antycznej. Od tego czasu wydał osiem powieści kryminalnych. W 2023 ukazała się ostatnia z jego książek: To, co pozostało opublikowana przez Silesia Progress.

Od lat działa także muzycznie, koncertując i nagrywając płyty. W 2022 zainicjował projekt „Śpiewane Dwudziestolecie”, będący muzycznym eksperymentem powstałym przy okazji badań prowadzonych nad literaturą Dwudziestolecia Międzywojennego. Przynosi on kilkanaście współczesnych interpretacji muzycznych wierszy z lat 1919-1939, począwszy od jasnych brzmień witalnej poetyki Skamandra a skończywszy na ciemnych barwach poetyki Drugiej Awangardy oraz ekspresywnym tonie wypowiedzi poezji zaangażowanej społecznie i patriotycznie. Projekt ten uzyskał finansowanie w 2024 w ramach programy MNiSW – Społeczna Odpowiedzialność Nauki II (Popularyzacja Nauki).