dr Beata Łukarska

dr Beata Łukarska

Stanowisko: adiunkt

Dyżur - pokój 410

ORCID: 0000-0003-2846-5312

Biogram

Urodzona w Częstochowie. Częstochowianka w czwartym pokoleniu ze strony ojca i w trzecim pokoleniu ze strony matki.

Ukończyła II Liceum Ogólnokształcące im. Romualda Traugutta w Częstochowie, w klasie prowadzonej przez Prof. Reginę Pajączek. Absolwentka Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie i Instytutu Teologicznego w Częstochowie. Popularyzatorka twórczości literackiej w ramach pracy z częstochowskimi stowarzyszeniami literackimi: Klub Literacki „Złota Jesień”, przy Gaude Mater w Częstochowie, Klub Poetycki „ Fraszka” w Uniwersytecie III Wieku w Wydziale Zarządzania Politechniki Częstochowskiej (działalność w latach 2004-2021).

Pasjonatka rękodzieła, rodzimych kulinariów i ogrodów, miłośniczka zwierząt (zwłaszcza psów).

Zainteresowania badawcze

literaturoznawca, teolog

dziedzina badawcza:

historia piśmiennictwa polskiego w kontekście dziejów kultury i duchowości
literatura i kultura średniowieczna
literatura i kultura wieków XVII-XVIII

Wykształcenie:

1993 – magister filologii polskiej, stopień przyznany przez Wyższą Szkołę Pedagogiczną w Częstochowie na podstawie pracy Motywy religijno-obyczajowe Żydów polskich w tetralogii galicyjskiej Juliana Stryjkowskiego, napisanej pod kierunkiem Prof. Adeli Pryszczewskiej-Kozołub
2000 – doktor nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa,
stopień przyznany przez Uniwersytet Śląski na podstawie dysertacji o tytule:
Piętnastowieczne pieśni maryjne wobec kultury duchowej średniowiecza, napisanej pod kierunkiem Prof. Jana Malickiego
2003 – magister teologii, stopień przyznany przez Wydział Teologiczny Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie na podstawie pracy Idea naśladowania Najświętszej Marii Panny w pismach św. Bonawentury, napisanej pod kierunkiem ks. Prof. Teofila Siudego

Publikacje (wybór)

Monografie:

Piętnastowieczne polskie pieśni maryjne wobec kultury duchowej średniowiecza, Częstochowa 2014;
Listy mistyczne o. Jana od Jezusa i Maryi (Dokument sztuki przekładowej z XVII wieku ze zbioru rękopisów Biblioteki im. Ossolińskich we Wrocławiu). Do druku przygotowała i opracowała Beata Łukarska, Częstochowa 2015
Religijność sarmacka w przekazie piśmiennictwa polskiego XVII i XVIII wieku, Częstochowa 2018.

Rozdziały w monografiach (wybrane):

„Posłuchajcie, bracia miła...” w kontekście kultury pasyjnej wieków średnich, w: Kultura i religia u progu III Tysiąclecia, red. nauk. W. Świątkiewicz, A. Pethe, Katowice 2001, s. 147-167.
Barokowa religijność pasyjna i jej literacki obraz jako odpowiedź człowieka na przemiany ideowe epoki, w: Drogi i rozdroża kultury chrześcijańskiej Europy, pod red. nauk. U. Cierniak, ks. Jarosława Grabowskiego, Częstochowa 2003, s. 323-334.
Chrześcijańska wizja świata w twórczości Mikołaja Reja. Uwagi interpretacyjne, w: Mikołaj Rej – w pięćsetlecie urodzin, praca zb. pod red. Jana Okonia, przy współpracy M. Bauera, M. Kurana i M. Mieszek. Cz. I: Humanizm, reformacja, retoryka i język, Łódź 2005, s. 139-158.
Idea naśladowania Najświętszej Maryi Panny w pismach św. Bonawentury, w: Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza. Prace Interdyscyplinarne, Tom VI. Język religii. Konstrukcje i dekonstrukcje, pod red. i ze wstępem L. Rożek, przy współpracy A. Czajkowskiej, Częstochowa 2006, s. 205-228.
Elementy fabularyzacji w wybranych barokowych kazaniach pasyjnych, w: Powieść historyczna dawniej i dziś, pod red. R. Stachury, T. Budrewicza, B. Farona, przy współpracy K. Gajdy, Kraków 2007, s. 36-44.
Między liryzmem a naturalizmem w tekstach pasyjnych polskiego baroku, w: Proza staropolska, pod red. K. Płachcińskiej i M. Bauera, Łódź 2011, Analecta Literackie i Językowe, tom II, s. 421-435.
Formacja życia duchowego w wybranych medytacjach zakonnych z XVII i XVIII wieku, w: Piśmiennictwo zakonne w dobie staropolskiej, pod red. M. Kuran, K. Kaczor-Scheitler i M. Kurana, przy współpracy D. Szymczaka, Łódź 2013, Analecta Literackie i Językowe, tom III, s. 183-193. M
Eklezjologia Zygmunta Krasińskiego, w: „Gdzie piękność, gdzie poezja...? Zygmuntowi Krasińskiemu w 200. rocznicę urodzin (1812-2012), pod red. A. Czajkowskiej, E. Miki, Seria: Studia o literaturze XIX i XX wieku, Tom IV, Częstochowa 2013, s. 73-87.
Śmierć – początek czy koniec życia?, czyli o barokowych poradnikach umierania, w: Kulturowe paradygmaty końca. Studia komparatystyczne, pod red. Józefa Cezarego Kałużnego i Artura Żywiołka. Seria: Chrześcijaństwo – Kultura – Ponowoczesność. Tom 1, Częstochowa 2013, s. 337-351.
Ten nasz dom – ciało”... O barokowych wojnach duszy z ciałem na podstawie wybranych przekazów piśmiennictwa religijnego XVII i XVIII wieku, w: Antropologiczno-językowe wizerunki duszy w perspektywie międzykulturowej, Tom Drugi Świat oczyma duszy, pod red. M. Kapełuś, E. Masłowskiej, D. Pazio-Wlazłowskiej, Warszawa 2016, s. 219-230.
Rytuał chrześcijańskiej śmierci i pogrzebu w opisie wybranych przekazów piśmiennictwa religijnego XVII i XVIII wieku, w: Dialog z tradycją, Tom VI Dawna i współczesna kultura funeralna, pod red. nauk. Steczko i R. Dźwigoł, Kraków 2017, s. 157-173;
Reflections on the value of the soul in selected materials of the mystical and meditative literature of the Polish Baroque, in the: The Soul in the Axiosphere from an Intercultural Perspective, Vol. 2, edited byJoanna Jurewicz, Ewa Masłowska, and Dorota Pazio-Wlazłowska, Cambridge Scholar Publishing 2020, pp. 104-126.
Dydaktyczny i wychowawczy uniwersalizm hagiograficznych przekazów o życiu i dziele św. Jana Bosko (1815-1888), w: Wiek XIX na lekcjach języka polskiego. Literatura – język – kultura – historia, red. B. Gala-Milczarek, A. Klimas, A. Kowalkiewicz-Kulesza, Siedlce 2020, s. 165-186.
Dusze zakochane i dusze kochające... Językowe środki obrazowania relacji duszy z Bogiem w tekstach literatury mistycznej i medytacyjnej z XVII i XVIII wieku, w: Antropologiczno-Językowe wizerunki duszy w perspektywie międzykulturowej. Tom czwarty: Dusza w doczesności – dusza w nieskończoności, pod red. E. Masłowskiej i Doroty Pazio-Wlazłowskiej, Warszawa 2022, Wydawnictwo Instytutu Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, s. 476-495
Zofia Kossak – A Priceless Heritage, edited by Elżbieta Hurnik, Anna Wypych-Gawrońska, Ewelina Dziewońska-Chudy with participation of Artur Warzocha, Częstochowa 2023, Wydawnictwo UJD Częstochowa, s. 135-163.
Metaforyka głodu i pragnienia w tekstach mistycznych i medytacyjnych polskiego baroku
Studia Culinaria Interdisciplinaris, Band 2, Kulinarische Welt in Sprache, Kultur und Literatur, Band 2, Elżbieta Pawlikowska-Asendrych/Joanna Szczęk (Hrsg.), Hamburg 2023, Verlag Dr. Kovač, s. 201-214

Czasopisma:

Rytuał i obyczaj religijny w przekazie wybranych dzieł polskiego baroku. Rekonesans badawczy, Czasopismo Zakładu Narodowego Imienia Ossolińskich, Zeszyt 18/19, Wrocław 2008, s. 9-24.
Symbolika maryjna w wybranych tekstach polskiego średniowiecza i baroku, „Świat i Słowo”, nr 2(15) 2010, s. 171-183.
Tytuły maryjne wybranych utworach literatury religijnej polskiego baroku, „Studia Gdańskie”, T. XXXI 2012, s. 389-399.
Mystical ars amandi considerations based on the texts of meditation literature of the 17^th and 18^th centuries, “American Journal of Art and Design”, 6 (2021), pages 103-111.
Niezauważony dziennik duszy... Ks. Jan Sochoń, Dziennik z życia, Wydawnictwo Pallotinum, Poznań 2005, „Sztuka Edycji” 2/2019, s. 175-180. (powtórna edycja tekstu w: Miłość ratująca myślenie. Księga Pamiątkowa z okazji jubileuszu urodzin i pracy naukowej na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Księdza Profesora Jana Sochonia, pod red. naukową Agnieszki Gralewicz, bpa Jacka Grzybowskiego i ks. Grzegorza Kurpa, Warszawa 2023, Państwowy Instytut Wydawniczy, s. 271-279
Metafora drogi jako sposób intymizacji przeżycia duchowego. Na przykładzie wybranych medytacji z XVII i XVIII wieku, Colloquia Litteraria. Odyseusze literatury, 2/2022 (33), s. 73-95. Półrocznik Instytutu Literaturoznawstwa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.

Inne działania badawczo-dydaktyczne

Współpraca z Ośrodkiem Promocji Kultury „Gaude Mater” w Częstochowie;
W roku bieżącym, to jest w roku 2024, w 25-lecie działalności Klubu Literackiego „Złota Jesień” przy Ośrodku Promocji Kultury Gaude Mater w Częstochowie twórcy zrzeszeni w Klubie oraz autorka scenariuszy, twórczyni i prowadząca literackie spotkania warsztatowe nagrodzeni nagrodą jubileuszową Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Członek Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza Oddział w Częstochowie.

Data dodania: 10 lutego 2025